Aansprekend Design
Nieuwe horloges en essentiële eigentijdse beelden

De collectie 1, het eerste horloge dat voortkomt uit het nieuwe Seiko power design project, is in wezen niet echt een polshorloge. Het is een product dat is ontworpen om iemands diepste esthetische gevoelens te prikkelen. Samen met NAKAKI PANTZ, de bijzondere illustrator die verantwoordelijk is voor de belangrijkste visualisaties van het Seiko power design project en collectie 1, en hoofdontwerper YUYA SUGANUMA zijn we in gesprek gegaan over dit fascinerende project. Uitgangspunt: ontdekken hoe de collectie 1 tot stand is gekomen en waarin de unieke aantrekkingskracht schuilt.

Suganuma: Naast horloges was ik ook geïnteresseerd in sieraden en accessoires. Armbandhorloges zijn de laatste jaren uit de mode geraakt, maar toen ik de Tisse tegenkwam in de oude collecties van Seiko, vond ik het model er fris uitzien. Ik voelde instinctief dat ik er iets aan toe kon voegen om een interessant horloge te creëren dat aansluit op de smaak van vandaag. Het was echter zeker geen gelopen koers. Maar met veel vallen en opstaan lukte het om het ontwerp te ontwikkelen dat me voor ogen stond. Mijn eerste gedachte was om iets te creëren dat heel individueel is en gedragen kan worden als een accessoire, ongeacht geslacht, leeftijd of andere doelgroepen. Kijk, als het er gewoon uitzag als 'een klein, schattig horloge', dan zou men het onbewust interpreteren als een dameshorloge. Ik heb echt moeten worstelen om dit te voorkomen. Om af te dwingen dat men het horloge met een frisse, onbevooroordeelde blik zou bekijken.

Een model uit 1984 een 2020-uitstraling geven

Er was iemand die begrip had voor de ontwerpuitdaging van Suganuma: illustrator NAKAKI PANTZ. Zij had de opdracht gekregen om de belangrijkste visualisaties voor het Seiko power design project en collectie 1 te ontwerpen.

NAKAKI PANTZ: Het referentiemodel Tisse was onderscheidend, maar ook klassiek en elegant. Ondanks de eenvoud zie je meteen het verfijnde ontwerp dat erachter schuilgaat. De collectie 1-versie, ontworpen door Suganuma, heeft absoluut een eigentijdse stijl gekregen, die past bij de jaren 2020.
Voor mij is een horloge vooral een modeaccessoire dat toevallig ook de juiste tijd aangeeft. Voor een horloge dat niet te casual is en dat je ook bij formele gelegenheden kunt dragen, komt collectie 1 zeer dicht bij het ideale ontwerp.

Suganuma: Op haast mystieke wijze lijkt de Tisse op een accessoire, met de reeks kleine kralen. En het horloge oogt ook behoorlijk industrieel. Dus ik heb nagedacht over hoe ik die mystiek in mijn ontwerp kon behouden. Dat was het moeilijkste deel. Ik was erg gefocust op het losse gevoel van de Tisse. Mijn doel was om op een slimme manier enkele nieuwe, subtiele nuances in het ontwerp combineren. En ik wilde het een echt jaren 2020-gevoel meegeven.

NAKAKI PANTZ: Hoe creëer je in praktische zin een eigentijdse uitstraling?

Suganuma: Het opvallendste kenmerk van het nieuwe ontwerp is dat de schakels van de band boven en onder de kast verschillend zijn qua grootte en vorm. Dit is bedoeld om het vooroordeel te weerleggen dat kleine horloges per definitie voor vrouwen zijn. Door het ontwerp van de kast en de bovenste band op elkaar af te stemmen, en de vormen van de schakels van de band dichtbij de kast opvallend te contrasteren, moest er een ontwerp ontstaan dat - in positieve zin - niet per se op een polshorloge lijkt. De styling werd ook beïnvloed door de wetenschap dat grote armbanden momenteel in de mode zijn.

NAKAKI PANTZ: Ik begrijp het. En het is logisch! Ik wil kleding dragen die bij mijn smaak past. Ik geef de voorkeur aan ontwerpen die ik intuïtief aantrekkelijk vind, niet aan kleding die voor een specifieke behoefte is ontworpen. En dat is precies wat collectie 1 biedt. Het is casual genoeg voor dagelijks gebruik en het feit dat het slechts in drie kleuren verkrijgbaar is – goud, zilver en zwart – is ook cool.
Ik was ook verrast dat het is ontworpen door een jonge ontwerper van mijn generatie. Mag ik vragen, hoe vind jij doorgaans je inspiratie voor je ontwerpen?

Suganuma: Als ik iets zie dat ik in zijn geheel mooi vind, probeer ik precies te bepalen welke elementen mij het meest aanspreken. Ik doel niet uitsluitend op driedimensionale objecten, maar ook op traditionele ambachten. En schilderijen. Ik verzamel ideeën uit allerlei verschillende disciplines. Ik denk dan: ‘Ik vind deze kleurtint bijzonder’ of ‘Deze combinatie van vormen is heel interessant’. Zo neem ik beetje bij beetje kleine ontwerp-ideeën in me op.

NAKAKI PANTZ: Net als ik haal jij je inspiratie dus uit veel verschillende bronnen. Ik kijk vaak op Pinterest, Instagram en andere sociale media om inspiratie op te doen voor bijvoorbeeld kleurschema's. Jij haalt ideeën uit dingen die je fysiek ziet, aanraakt en voelt, terwijl ik ideeën haal uit tweedimensionale bronnen. Misschien is het creatieve proces hetzelfde, maar zit het verschil in het soort producten dat we maken. Dat is best interessant!

Een horloge dat niet stereotype is en persoonlijke sensibiliteit aanspreekt

Suganuma regisseerde ook de belangrijkste illustraties voor het Seiko power design project en collectie 1. Hij was degene die NAKAKI PANTZ vroeg om het illustratiewerk te doen.

Suganuma: Toen ik nadacht over het beeldmateriaal, stelde ik me het soort personages voor dat NAKAKI PANTZ doorgaans tekent. Ik kon me sterk identificeren met haar esthetiek. Ik vond dat haar gevoeligheid, die zowel nostalgisch als nieuw aanvoelt, goed bij dit project zou passen. Dus nam ik contact met haar op.

NAKAKI PANTZ: Dank je! Ik was eerlijk gezegd een tikje bezorgd of ik het werken bij zo'n - in mijn ogen dan - traditioneel bedrijf wel aankon. Maar ik wilde echt aan de verwachtingen voldoen. Het feit dat het collectie 1 horloge door verschillende leeftijdsgroepen zal worden gedragen, gaf me een interessante missie. En daarbij ben ik blijven nadenken over de redenen waarom ik voor dit project was benaderd.
Eén ding weet ik zeker: de mensen die voor dit horloge kiezen, worden door hun omgeving bewonderd. Bij het ontwerpen van de drie doel-personages had ik mensen voor ogen waarvan je denkt: ‘Ik wil net als zij zijn’ of ‘Ik wil hetzelfde horloge dragen als zij’. In mijn persoonlijke werk teken ik vaak personages die verschillende accessoires dragen. De illustraties voor collectie 1 lijken precies goed. De horloges zien er heel natuurlijk uit, maar zijn toch onderscheidend. Ik ben er erg blij mee.

Suganuma: Ik heb genoten van elke fase van het visuele productieproces. Het was geweldig om te zien hoe de personages, die ik me had voorgesteld met het horloge om, tot leven kwamen. In wezen draait het bij het ontwerpen van horloges om de vraag: ‘Welk horloge zou ik zelf willen dragen?’ Ik heb ook veel mode- en portretfoto's als referentiemateriaal gegeven, waarbij ik me concentreerde op de vragen: ‘Wie zouden we willen zijn?’ en ‘Wie zouden we het horloge willen zien dragen?’

NAKAKI PANTZ: Klopt. Je hebt een gedetailleerde visie met me gedeeld. Ik vond het enorm leuk dat we zo nauw met elkaar konden samenwerken. Als ik een personage creëer, begin ik met het bepalen van de persoonlijkheid of een andere essentiële eigenschap. Voor het hoofdpersonage wilde ik een sterk, zelfverzekerd persoon neerzetten zonder duidelijke genderidentiteit.

Suganuma: We wilden dat dit horloge aantrekkelijk zou zijn voor mensen die vrij zijn van vooroordelen. Die keuzes maken op basis van hun persoonlijke sensitiviteit. Zelfs in de belangrijkste illustraties is het gelukt om rigide stereotypen vermijden. De andere visualisatie heeft als thema het Seiko power design project. Dat beeld is ook erg goed getroffen.
Ik wilde een afbeelding die de houding van de ontwerpers weergeeft terwijl ze samen aan het project werkten. Ik heb je gevraagd om dynamiek en momentum uit te drukken, in een sfeer waarin de teamleden plezier hebben.

NAKAKI PANTZ: Ik heb vijf kleurrijke personages gecreëerd - in paars, groen, geel, blauw en roze - waarbij ik ervoor heb gezorgd dat ze niet op een eskader lijken. De vijf verschillen allemaal een beetje in leeftijd en geslacht, maar ze bewegen allemaal in dezelfde richting. Het is een vrolijk en positief beeld, vind ik.

Suganuma: Het ontwerpteam van Seiko bestaat uit veel verschillende soorten mensen. Ik was echt blij verrast dat je deze diversiteit zo pakkend in de beelden kon weergeven.

De sensibiliteit van ontwerpers raakt het hart van mensen

Vanwege de rijke en lange historie wordt Seiko vaak vooral gezien als een bedrijf dat traditie hoog in het vaandel heeft staan. In dat licht bezien, welke rol gaat het Seiko power design project in de toekomst spelen?

Suganuma: Voor onze gewone modellen moeten we ons - tot op zekere hoogte - richten op ontwerpen die een breed publiek aanspreken. Dat is een van de taken van ontwerpers. Maar ik denk dat het óók onze rol is om te laten zien dat we buiten de gebaande paden kunnen denken, dat we interessante ideeën en oplossingen kunnen verzinnen.
Ik geloof absoluut dat het zinvol is om veel creatieve ontwerpers te hebben. Talentvolle mensen die hun uitstekende gevoel voor stijl kunnen transformeren in producten. Om vormen en producten op de markt te kunnen brengen die mensen daadwerkelijk en met een trots plezier kunnen dragen.

NAKAKI PANTZ: Ik dacht exact hetzelfde toen ik aan dit project werkte. Seiko heeft grotendeels een conservatief imago, dus ik was echt verrast dat het bedrijf ook op zo'n speelse manier horloges ontwerpt. Ik vond het gaaf om te zien dat een zo onconventionele benadering van design zulke mooie resultaten oplevert.

Als ik productontwerper was en het ontwerp van collectie 1 te zien kreeg, zou ik me zeker een tikje jaloers voelen. Sommige ontwerpers zullen misschien denken, ‘Dat soort dingen bedenken kan ik ook!’ Maar het is ontzettend moeilijk om van ‘een gedachte' een realiteit te maken. Die laatste stap hangt vaak af van een combinatie van timing, toeval en inspiratie. Uiteindelijk is creatief werk in wezen een herhaling van dat proces, nietwaar?

Suganuma: Ik geloof dat het gevoel van 'dat had ik zelf ook kunnen bedenken' een héél belangrijk aspect van design is. Met andere woorden, het is een vorm van empathie. Kleine inzichten en ontdekkingen in het dagelijks leven kunnen voor iemand nieuwe waarden krijgen of bij anderen weerklank vinden. En dat gevoel van verbondenheid kan dan soms leiden tot een apotheose waarop er daadwerkelijk iets moois wordt gecreëerd.

Report & text：Tetsuo Shinoda