Seiko stapt geleidelijk over op milieubewust FSC®-gecertificeerd papier voor de materialen waarin we de aankopen van klanten verpakken.

Welke invloed heeft het gebruik van FSC-gecertificeerd papier op het milieu? Hieronder willen we dieper ingaan op het begrip ‘FSC-gecertificeerd papier’, en op de grondstoffen en bossen die worden gebruikt om het papier te maken.

Wat is FSC-certificering?

FSC-certificering is een internationaal certificeringssysteem dat is opgezet door de Forest Stewardship Council® (FSC). FSC streeft ernaar om goed zichtbaar te maken dat de aan consumenten geleverde producten zijn gemaakt van hout uit verantwoord beheerde bossen en recyclebare materialen. Om het FSC-keurmerk te verdienen, moeten alle organisaties in de keten van productie, verwerking en distributie van een product gecertificeerd zijn: van het stadium van grondstoffen tot de uiteindelijke producten. FSC-gecertificeerde producten zijn gemaakt van geverifieerd hout dat afkomstig is uit bossen die de diversiteit van bossen en de rechten van lokale gemeenschappen, inheemse volkeren en arbeiders op de juiste manier beschermen; of uit materialen die het juiste gebruik van andere bossen ondersteunen.

Het gebruik van het FSC-keurmerk als belangrijk referentiepunt helpt niet alleen het bosmilieu te beschermen, maar beschermt ook de rechten van lokale gemeenschappen en andere betrokken mensen. En het stelt consumenten in staat voor producten te kiezen die op een verantwoorde manier zijn geproduceerd, met een scherp oog voor de relatie tussen recycling van materialen afkomstig uit bossen en biodiversiteit.

De relatie tussen recycling van materialen afkomstig uit bossen en de biodiversiteit.

De grondstof voor papier is hout dat voornamelijk afkomstig is uit bossen. Bossen vormen een vitaal ecosysteem. Niet alleen als natuurlijke bron van hout, maar ook voor schone lucht, water en een natuurlijk thuis voor een grote verscheidenheid aan levende organismen. Daarom kun je er niet omheen om het over beschermen van bossen te hebben als je het over papier hebt; en kun je het ook niet over papier hebben zonder het over biodiversiteit te hebben.

Wat is biodiversiteit?

Biodiversiteit is een term die verwijst naar de organismen en hun netwerken die complexe ecosystemen ondersteunen. Simpel gezegd, geen levend wezen kan overleven als enkel individu of als één soort.

Mensen profiteren ook van ecosystemen die worden ondersteund door biodiversiteit, bijvoorbeeld door schoon water, lucht en voedsel. Bossen bieden een rijke omgeving die een divers scala aan landorganismen voedt. Dus het is uitermate belangrijk om ervoor te zorgen dat bossen op de juiste manier worden beheerd.

Recyclebare bronnen en milieukwesties

Papier is een recyclebare hulpbron. Japan heeft op dit gebied een van de beste track records ter wereld, met een percentage gerecycled papier van 67,0% en een percentage inzameling van oud papier van 79,4% (in 2021). Over het algemeen denken mensen dat het gebruik van gerecyclede grondstoffen goed is voor het milieu, maar in sommige opzichten is alleen het gebruik van gerecyclede grondstoffen niet genoeg.

Om dieper in te gaan op de waarde van bossen en biodiversiteit spraken we met mevrouw Chisato Mishiba, boswetenschappelijk specialist en Manager of Policy and Standard at FSC® Japan.

Mishiba: ’Bossen die worden gekapt en gebruikt als grondstof voor papier kunnen worden herbeplant en zullen na verloop van tijd weer een bos zijn. Dat hoeft echter niet te betekenen dat herbeplanting altijd goed is, puur omdat het recyclebare grondstoffen oplevert. Je kunt tropische regenwouden en oerbossen met rijke ecosystemen kappen en soortgelijke snelgroeiende bomen over het hele gebied planten, maar daarmee herstel je niet de rijke ecosystemen die in de oorspronkelijke bossen bestonden.’ Hoe zit het dan bij het recyclen van papier? ‘Je kunt de druk van ontbossing zeker verminderen en bossen helpen behouden door oud papier en andere materialen te recyclen. Recycling heeft echter zijn grenzen. Herhaaldelijk recyclen beschadigt en verkort de vezels en levert uiteindelijk geen papier van goede kwaliteit. Met andere woorden, het is niet mogelijk om dezelfde materialen eeuwig te blijven recyclen. Dat brengt ons terug bij het feit dat we grondstoffen uit bossen moeten halen. De echte vraag is dan ook, hoe doen we dat?’

Het is een feit dat het lukraak kappen van oerbossen met hun rijke biodiversiteit om papier te produceren, het milieu schade kan toebrengen. Hout dat via ontbossing is geproduceerd, wordt over het algemeen goedkoop gedistribueerd. Zonder dat er veel aandacht aan dit probleem wordt besteed. Gebruikers weten dan ook niet uit welk bos het hout afkomstig is. Het is moeilijk om te weten of het hout dat je gebruikt milieuvriendelijk geproduceerd is of niet, als je de omstandigheden van de bossen waar het hout vandaan komt niet kent. En het kan lastig zijn voor consumenten om daar achter te komen.

Bossen certificeren om te beschermen tegen milieuvernietiging

Mishiba: ’Het FSC-boscertificeringssysteem is opgezet om bossen te beschermen tegen een vicieuze cirkel van ontbossing.

Het onderliggende doel van boscertificering was om een marktgebaseerd mechanisme op te zetten dat verantwoord bosbeheer bevordert en dat ongecontroleerde wereldwijde ontbossing een halt toeroept. In het systeem worden normen opgesteld voor verantwoord bosbeheer. En bossen die volgens die normen worden beheerd, worden gecertificeerd. Uiteindelijk is het doel van de boscertificering om consumenten een zichtbare indicatie te geven dat producten zijn gemaakt van of met hout dat op de juiste manier uit deze bossen is gekapt. Om het FSC-keurmerk te verdienen, moeten alle processen met betrekking tot de productie, verwerking en distributie van een product gecertificeerd zijn, van de grondstof tot het stadium waarin de producten hun uiteindelijke vorm krijgen.’

Met andere woorden, het systeem stelt consumenten in staat om zelf mee te helpen aan het behoud van bosrijkdommen door producten te kiezen die het FSC-certificeringslogo hebben. Een logo dat aantoont dat tijdens het hele productieproces is voldaan aan strenge normen.

Ontbossingsproblemen verschillen per regio

Sinds de jaren 1990 wordt er over de hele wereld gediscussieerd over ernstige bosgerelateerde problemen. Maar de problemen waarmee regionale gebieden mee te maken hebben, zijn erg verschillend.

Zo worden bijvoorbeeld tropische regenwouden in Zuidoost-Azië gekapt om plaats te maken voor uitgestrekte oliepalmplantages. Er zijn veel factoren die ontbossing veroorzaken, of het nu gaat om landbouw of het winnen van mineralen in het Amazonegebied, of het winnen van hout voor commercieel en huishoudelijk gebruik in Afrika. Maar een groot deel van de ontbossing in de wereld wordt veroorzaakt door overmatige houtkap.

De bosgerelateerde problemen van Japan lijken tamelijk uniek te zijn, zelfs als je het vanuit een mondiaal perspectief bekijkt. Ruwweg 40% van de Japanse bossen zijn kunstmatige naaldbosplantages en het opgeven van plantages die de oogstbare leeftijd hebben bereikt is een probleem geworden. Hier zou je denken dat de oplossing zou zijn om bomen te kappen, maar het lijkt erop dat de zaken niet zo eenvoudig liggen.

Mishiba: ’Veel bossen in Japan liggen op steil terrein, dus het kost veel geld om bomen goed te beheren en te kappen. Bomen van dezelfde leeftijd in plantages groeien allemaal in hetzelfde tempo, dus regelmatig uitdunnen is noodzakelijk zodra de bomen een bepaald groeistadium bereiken. Als je het bos niet uitdunt, groeien de bomen eerst tegen elkaar aan tot ze geen voldoende ruimte meer hebben; en dan worden ze hoog en spichtig. Hierdoor kan er niet genoeg zonlicht tot de bosbodem doordringen. En dat maakt het moeilijker voor de onderliggende vegetatie, zoals korte grondplanten, om te groeien. Het gevolg is dat de bodem bloot komt te liggen en vatbaar wordt voor erosie; en dat het bos niet langer goed functioneert als een plek om water op te slaan.’

Niet alleen de grootschalige ontbossing is een probleem, maar ook het gebrek aan goed beheer leidt tot aantasting van het bos.

Het belang van de bescherming van lokale natuurlijke omgevingen

Als je ontbossing wilt aanpakken en biodiversiteit wilt beschermen, is de kans groot dat je niet het gewenste doel bereikt als je de verkeerde maatregelen treft.

Bosbranden, bijvoorbeeld, zijn doorgaans een grote bedreiging voor bossen. Maar in sommige gebieden, waar bosbranden van nature vaak voorkomen, zijn vuurbestendige soorten geëvolueerd om unieke ecosystemen te creëren. Het onderdrukken van bosbranden kan onder die omstandigheden juist een ongunstige omgeving creëren voor de inheemse soorten die samen met de branden zijn geëvolueerd. Dat kan er uiteindelijk toe leiden dat bestaande ecosystemen veranderen. Slash-and-burn landbouw wordt ook gezien als een oorzaak van ontbossing. Maar deze praktijk kent een eeuwenlange geschiedenis onder de inheemse bevolking en heeft niet noodzakelijk geleid tot ontbossing. Het probleem ligt eerder in versnelde productiecycli en grootschalige landbouw als gevolg van de bevolkingsgroei.

De meest geschikte manier om bossen te beheren hangt grotendeels af van specifieke lokale kenmerken en natuurlijke ecosystemen. Bossen hebben hun eigen regeneratieve vermogen, dus als het onderliggende fundament van het bosecosysteem niet beschadigd wordt, kan een bos zichzelf regenereren. Dat gezegd hebbende, als het bosecosysteem zo erg beschadigd is dat het lang zou duren om te herstellen, kan de mens helpen met methoden die zijn afgestemd op de lokale omgeving. Kortom, in plaats van een algemene, pasklare methode te gebruiken om bossen te beschermen, is de belangrijkste manier om bossen en biodiversiteit te beschermen het aangaan van een dialoog met de natuur.

Mishiba: ‘Houten materialen zijn recyclebare bronnen, maar niet al het hout wordt duurzaam geproduceerd. Het erkennen van de ecologische en sociale risico's van bosbeheer en het kiezen voor verantwoord geproduceerd hout en producten zal helpen om duurzame bossen te creëren. FSC Certificering is een systeem dat is gebaseerd op consensus tussen verschillende belanghebbenden over de hele wereld. Dit was mogelijk dankzij een brede discussie over boskwesties. Ik hoop dat meer mensen het FSC-logo direct leren herkennen en begrijpen waar het voor staat. En dat ze actief zullen vragen naar producten met het FSC-keurmerk.’

Seiko's inspanningen om bossen te recyclen en te beschermen

De vernieuwing en het behoud van bossen is een belangrijke kwestie die wereldwijd moet worden aangepakt. Seiko neemt ook initiatieven om het recyclen en behouden van bosbronnen wereldwijd aan te moedigen

Waku-Waku (Opwindend) Bos

Morioka Seiko Instruments Inc. heeft een uitgestrekt terrein van meer dan 100.000 vierkante meter. Ongeveer 37% van dat gebied bestaat uit bos, maar vanuit het oogpunt van biodiversiteit zou het terrein helemaal niet als goed beheerd worden beschouwd. We zijn in 2011 begonnen met bosbeheer na de COP10 internationale conferentie over biodiversiteit. Deskundigen beoordeelden het Morioka Seiko bos als een waardevolle natuurlijke hulpbron en een belangrijke aanwinst voor de omliggende ecosystemen, dus besloten we onze activiteiten op te schalen.

Het bos, dat de naam Waku-Waku (opwindend) bos kreeg, herbergt ongeveer 800 bomen van verschillende grootte. Het bos wordt geregenereerd door bomen uit te dunnen en nieuwe bomen te planten. De nieuwe boompjes zijn dezelfde konara-eiken en Mongoolse eiken die spontaan in het bos zijn gegroeid. We hebben 15 nestkasten in het gebied geplaatst, tezamen met vier insectenhotels om meer insecten en andere kleine dieren aan te trekken. En er zijn talloze indicaties dat het gebied nu wordt gebruikt voor overwintering en broeden. In 2008 zijn we begonnen met het houden van briefings over milieubescherming in samenwerking met lokale gemeenschappen voor omwonenden, bedrijven en overheidsfunctionarissen. In 2021 begonnen we met workshops, zoals de Seiko Exciting Environment School voor kinderen, om het belang van biodiversiteit uit te dragen.

Waku-Waku Biotoop

In 2022 opende Morioka Seiko Instruments Inc. een biotoop genaamd de Waku-Waku (Opwindende) Biotoop. De Waku-Waku Biotoop is beplant met bomen die inheems zijn in de lokale omgeving, zoals de Japanse witte berk, de Japanse kornoelje en de Japanse lijsterbes. Andere biotoopactiviteiten omvatten het verbeteren van de plaatselijke biodiversiteit door bijvoorbeeld inheemse moerasplanten te planten in de moeras- en watergebieden van de locatie; plus het planten en beschermen van bedreigde plantensoorten.

Activiteiten voor bosbehoud

In 2021 ondertekenden Seiko Watch en Morioka Seiko een uitgebreide overeenkomst met de prefectuurregering van Iwate. Met als doel om gezamenlijke activiteiten te bevorderen. Activiteiten die bedoeld zijn om de lokale regio nieuw leven in te blazen en duurzame lokale gemeenschappen op te bouwen. Als onderdeel van die overeenkomst hebben we toegezegd de Japanse witte berkenbossen op het Hiraniwa Plateau in Kuji City te helpen beschermen.

Het Hiraniwa Plateau herbergt ongeveer 310.000 witte berken die in clusters groeien. Veel van de bomen waren met 80 jaar volgroeid. De bossen waren te dicht geworden en de bomen konden niet meer op natuurlijke wijze groeien. Dus het gebied had dringend behoefte aan passende maatregelen voor bosbehoud.

Seiko-medewerkers en hun gezinnen planten en onderhouden de bomen tegenwoordig in samenwerking met de plaatselijke bewoners. En nemen daarbij ook deel aan activiteiten ter ondersteuning van de plaatselijke gemeenschap.

Seiko initiatieven voor bosbehoud wereldwijd

Seiko's dochterondernemingen over de hele wereld werken ook hard aan het behoud van bossen in verschillende regio's.

In Thailand nemen we deel aan lokale activiteiten om het bos te beschermen in de Thung Yai-Huai Kha Khaeng Wildlife Sanctuary. Dat ook wel de grootste en laatste wildernis van Thailand wordt genoemd vanwege de ongeëvenaarde biodiversiteit. Seiko heeft samen met de Seub Nakhasathien Foundation het project Save the Forest gelanceerd, waarbij we Limited Editions horloges verkopen waarvan een deel van de opbrengst wordt gedoneerd om de inspanningen voor het behoud van het bos te ondersteunen. Het geld wordt bijvoorbeeld gebruikt voor nieuwe uniformen en een goede uitrusting voor rangers van nationale parken; en om brandmuren op te zetten in bossen waar wilde dieren leven.

In Australië hebben grootschalige bosbranden en overstromingen een grote impact gehad op de lokale bevolking en de leefomstandigheden van wilde dieren.

Seiko veilde een luxe Limited Edition horloge met een Pink Flannel Flower motief om de inspanningen voor de bescherming van wilde dieren en planten in Australië te ondersteunen. De Pink Flannel Flower is een inheemse Australische bloem die bloeit nadat er bosbranden zijn geweest en er regen is gevallen. Als zodanig vertegenwoordigt het een speciale symbolische energie in tijden van tegenspoed. Veel mensen die sympathiseerden met dit oorspronkelijke initiatief deden mee aan de veiling en het horloge werd verkocht voor ongeveer twee keer de normale prijs. Wat veel hoger was dan verwacht. Seiko doneerde het hele bedrag aan de Foundation for National Parks & Wildlife, een liefdadigheidsinstelling die samenwerkt met nationale parken in Australië om inheemse planten, dieren en cultureel erfgoed te beschermen.

Bouwen aan een koolstofneutrale, op recycling gerichte samenleving

Het gebruik van FSC-gecertificeerd papier heeft ons meer doen nadenken over de bossen die de grondstoffen leveren voor het maken van papier.

Het gebruik van FSC-gecertificeerd papier voor de nieuwe Seiko productdozen is slechts een van onze initiatieven om een koolstofneutrale, recyclinggerichte samenleving te helpen realiseren. Deze inspanningen zijn nog bescheiden en kunnen nog geen significante bijdrage leveren aan het milieu. Maar we hopen dat ze mensen aan het denken zetten over de noodzaak om bossen te beschermen en het milieu te redden.

We sluiten af met deze woorden van mevrouw Mishiba.

‘Het kan moeilijk zijn om de aanwezigheid en behoeften van bossen in ons dagelijks leven te voelen. Maar, we zouden niet zonder ze kunnen leven. Ik vind de inspanningen van Seiko, om deel te nemen aan projecten die mensen aanmoedigen na te denken over de noodzaak om bossen te herstellen en in stand te houden, uiterst zinvol.’